Koszenie trawy to też terapia. Spółdzielnia niepełnosprawnych intelektualnie w Cieszynie

Spółdzielnię Socjalną "Ekozofia Niepełnosprawnych" tworzą osoby niepełnosprawne umysłowo w stopniu lekkim bądź umiarkowanym. Na co dzień są to mężczyźni związani z cieszyńskim kołem Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, które jest też pomysłodawcą założenia placówki. Panowie mają na koncie już swoje pierwsze zlecenie.
- Startowaliśmy w przetargu na koszenie dwóch cieszyńskich osiedli, czekamy na jego rozstrzygnięcie.
Chcemy się zająć pielęgnacją ogrodów, koszeniem, grabieniem, możemy układać drewno, jeśli będzie taka potrzeba, także przycinać drzewa. Nastawieni jesteśmy na prace porządkowe. Pełny zakres naszych usług wraz z cennikiem dostępny jest na naszej stronie ssekozofia.pl - mówi prezes spółdzielni Przemysław Kluz. Panowie proponują cały wachlarz usług porządkowych, między innymi sprzątanie biur i mieszkań, a także opiekę (zarówno jednorazową, jak i całoroczną) nad grobami.
- Członkowie spółdzielni wymagają pewnej opieki. Dlatego ja oraz Wojciech Chławiczka kupujemy sprzęt, zajmujemy się biurokracją i koordynujemy ich działania - dodaje Kluz. - Te osoby na przykład nie mają prawa jazdy, więc my będziemy je dowozić na miejsce pracy, nadzorować i wykonywać bardziej wymagające zadania. Świetnie robią to, co im się powierzy, ale wsześniej wszystko trzeba im dokładnie wyjaśnić, przypilnować, bo osoby pełnosprawne często wykazują się inwencją.
Dla mężczyzn w wieku od 22 do 32 lat należących do cieszyńskiej spółdzielni taka praca będzie przede wszystkim kontynuacją terapii. Jest szansa, że otworzą się przed nimi kolejne perspektywy. - Są bardzo zainteresowani i zaangażowani w różnorodne działania. Poza sezonem chcemy robić między innymi kompostowniki, pudełka, zająć się stolarką i później to sprzedawać. Jesteśmy po szkoleniach z zakresu żywej architektury - podkreśla prezes spółdzielni. Żeby rozpocząć działalność zarobkową, musieli przejść szereg szkoleń i kursów - mają za sobą zajęcia z zakresu ogrodnictwa, prac stolarskich, podstaw biznesu. Podopieczni uczą się pracować. Ich działalność ma także obalać stereotypy, które wciąż są obecne w społeczeństwie w kontekście codziennego funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną.

- Osoby niepełnosprawne intelektualnie, jak i wiele innych osób określanych mianem wykluczonych społecznie, są wciąż w naszym społeczeństwie obarczone różnymi stereotypami. A mogą doskonale wpisywać się w rynek. Przykładem może być Przedsiębiorstwo Społeczne Ekon w Warszawie, które zatrudnia prawie 800 osób z niepełnosprawnością intelektualną. Zajmują się one sprzątaniem, oczyszczaniem osiedli, segregacją śmieci. Doskonale sobie radzą, co ciekawe są rzadziej hospitalizowanie, czują się potrzebnie.
- Jako społeczeństwo wciąż nie jesteśmy przygotowani na ich obecność na rynku pracy, ale wierzę, że społeczność Śląska Cieszyńskiego przyjmie "Ekozofię Niepełnosprawnych" z otwartymi rękami - mówi Mariusz Andrukiewicz, prezes Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej "Być razem" z Cieszyna, która wspiera merytorycznie i lokalowo najnowszą cieszyńską spółdzielnię.
Jednocześnie Andrukiewicz zwraca uwagę, że przez kilka lat funkcjonowania spółdzielni socjalnych na polskim rynku wiele jest przekłamań w definiowaniu tej formy prowadzenia działalności gospodarczej.

- Parę lat temu zrobiono spółdzielniom krzywdę, kojarząc je głównie z osobami korzystającymi z pomocy społecznej, uzależnionymi, bezdomnymi, niepełnosprawnymi, długotrwale bezrobotnymi. Spółdzielnie zakładają też osoby młode, zaraz po studiach - wyjaśnia Andrukiewicz.

***

Czym jest spółdzielnia socjalna? To specjalne przedsiębiorstwo, które z jednej strony jest normalną firmą, prowadzi działalność gospodarczą i musi się utrzymać. Z drugiej strony jest to podmiot szczególnie wrażliwy na reintegrację społeczną. Spółdzielcy to są bardzo często osoby, które znalazły się w trudnym położeniu, w kryzysie i próbują nie korzystać z ośrodków pomocy społecznej i urzędów pracy, tylko prowadzić własną działalność w formie spółdzielczej. Chcą wyrwać się z tego błędnego koła i działać bez wsparcia państwa. Spółdzielnie socjalne w Polsce rozwijają się, coraz częściej zakładają je młodzi ludzie, którzy pokończyli studia i poprzez spółdzielnie stawiają pierwsze kroki na rynku pracy. Przykładem może być cieszyński Parostatek.

Spółdzielnie socjalne zrzeszające osoby niepełnosprawne.
W Żorach działa Bar Mleczny "Krówka" , którego załogę stanowią osoby niepełnosprawne. To jedyne miejsce w tym mieście, gdzie aż 18 osób niepełnosprawnych pracuje. Do pomocy mają siedem osób pełnosprawnych. Z kolei cieszyńska spółdzielnia socjalna "Nowy Horyzont", jedna z pierwszych nad Olzą, powoli się zamyka. Zatrudniała osoby po załamaniu psychicznym, chorych na schizofrenię.